Cuộc đời lủng củng

Tôi vẫn còn nhớ như in, những ngày chúng tôi-sinh viên- đi sơ tán tại Thái Nguyên, lớp học được dựng ngay dưới chân đồi. Chúng tôi đào luôn hầm trú ẩn trông như một cái giao thông hào chạy vòng quanh lớp. Một cái bục và ghế ngồi giản đơn cho thày, những dãy bàn và ghế dài cho trò, trông cũng thẳng hàng thẳng lối tươm ra phết.
Trong lớp,có NL, đàn hay hát giỏi. Vì thế chẳng mấy chốc, với tài năng và nhiệt tình của bạn, với “thiên phú” cho tụi nhất quỉ nhì ma này, lớp chúng tôi nổi tiếng vì những màn hợp xướng và tốp ca nam, tốp ca nữ…mỗi khi có liên hoan văn nghệ ở khoa hoặc ở trường. Với hợp xướng bao giờ NL cũng dàn dựng cho chúng tôi …ít nhất ba bè.
Vì hát hay, lại cũng thích hát, chúng tôi không chỉ hát khi có liên hoan, mà bình thường, trong giờ giải lao mỗi tiết học, hoặc trước giờ sáng vào học, bao giờ chúng tôi cũng “cử” mấy bài. Thày H…, mới từ nước ngoài về, dạy chúng tôi môn H… thày có nước da trắng lắm, môi đỏ hơn bọn con gái chúng tôi nhiều. Chưa biết thày có … giỏi không, nhưng có điều rõ ràng là thi thoảng thày hay bí từ để giải thích, mỗi lần bí như thế thày chả biết làm thế nào, cứ quay quay bàn tay. Chúng tôi thì thào truyền nhau, từ nay gọi thày là “thày H…quay tay” nhé (chả là có hai thày cùng tên H…). Chúng tôi nảy ra ý trêu thày. Cứ mối lần đến tiết thày, từ đàng xa nhìn thày đang đi đến, chúng tôi lại hò hét “NL, ơi, 123 đi nào…” NL bảo “Trường ca Sông Lô nhé…”. Thế là
”Sông Lô, sông ngàn Việt Bắc bãi dài ngô lau núi rừng âm u…” Thôi thì, lĩnh xướng, bè nọ bè kia bổng bổng trầm trầm, mà ác cái bài này dài quá, trường ca mà lại…”Đoàn quân thời chinh chiến ca rằng, đây Von Ga, đây Dương Tử, đây sông Lô đây sóng căm hờn vút cao………….Chiến sĩ sông Lô thân rừng áo sương đang ca rằng…”…”Vui hát ca hòa vui hát ca hòa dân buông lưới…” sôi động…Thày tới nơi rồi…”Dòng sông Lô trôi, dòng sông Lô trôi, mùa Xuân tới …” Thày chả nỡ vào, chắc thày nghĩ bụng, đợi một chút có sao, chúng nó đang hát hay mà…Nhưng rồi, trò quái quỉ lắm, cứ điệp khúc chúng nó tiến, nhất định không có ý định dừng để thày vào, mà thày lại dát hơn cả con gái hi hi nên cứ đỏ mặt mà đứng đợi thôi. Phải lâu lắm, lớp trưởng (một bác cán bộ đi học lớn tuổi) mới lừ lừ gắt nhẹ để cả lớp ngừng hát. Và tiết học bắt đầu, với những điều …khó hiểu, trừu tượng mà bàn tay của thày cũng phải bất lực đầu hàng.…
Sau này, khi gặp lại nhau, chúng tôi cũng thường ư ử hát lại Trường ca sông Lô, và trước mắt tôi lúc nào cũng nguyên vẹn cảnh tượng hát trêu thày ngày xưa…
Rồi chúng tôi ra trường, thày vẫn dạy những lớp khác. MQ-chồng tôi- ở lại trường, và anh đổi lại cách xưng hô gọi anh xưng em với một loạt thày giáo khi sinh hoạt vui vẻ thân thiết (các thày bảo thế?), rồi mỗi khi có dịp gặp gỡ, tự nhiên tôi bị “lây” theo chồng cũng gọi “anh” mà không gọi “thày” nữa. Tuy nhiên, chúng tôi không có dịp gặp nhau nhiều, vì MQ đi bộ đội, rồi sau này chuyển dạy ở trường quân đội xa nhà.
Gần hai mươi năm sau…Có một lần, không hiểu có việc gì hay tình cờ mà MQ đến chơi thăm thày, lúc này thày đã là tiến sĩ rồi, thày đi đi lại lại nước ngoài nhiều. MQ kể lại với tôi, thày hỏi thăm tình hình bọn trẻ nhà tôi rồi thày buồn buồn và bảo: “Minh sai lầm qúa, cứ mải mê nghiên cứu đâu đâu, có con mình thì mình chả quan tâm, bây giờ nhìn lại thấy con cái bạn bè đều khá cả, thằng bé nhà mình học tệ quá, chả ra sao…mình phải học tập các cậu thôi…” MQ ngậm ngùi:”Vâng đời mình là…vứt đi đến nơi rồi mà anh, hy vọng ở lớp con cháu chúng ta…Anh chịu khó vậy”.
Lại chục năm sau…tôi gặp thày tại cơ quan mình, thày và một vài người nữa đến làm việc trong một dự án Công nghệ thông tin. Bấy giờ, tôi không gọi thày là anh nữa, mà gọi thày như xưa. Thày vẫn còn nhớ tôi, học sinh của thày và là vợ MQ ngày nào…Thày vẫn hiền lành, vẫn trắng trẻo và lịch thiệp, tuy có già đi. Trước mắt tôi, thày vẫn chỉ là một tiến sĩ say sưa nghiên cứu khoa học mà thôi,vợ thì đẹp còn con không biết có khôn(?), thày không có vẻ gì là sành sỏi ghê gớm …làm ăn xoay sở cả.
Vậy mà mấy ngày vừa qua đọc tin trên mạng, tôi mới được biết thày bị truy tố.Nghĩ cũng tội nghiệp quá, ai nghĩ sao thì nghĩ, tôi vẫn tin thày hiền lành…Tôi ước còn MQ để chúng tôi đến thăm và động viên thày.Tôi cứ thấy buồn buồn khó tả…
Nhưng rồi tôi cũng mừng hơn một chút vì thày chỉ bị án treo thôi. Còn may lắm rồi. Những tháng năm sơ tán trêu thày giá như cứ còn mãi mãi nhỉ, thày có lúc nào bực mình với lũ học trò nghịch ngợm chắc vẫn vui hơn mấy ngày này... Cuộc đời lủng củng quá…Mong thày vượt qua nỗi đau hiện tại, có chót sai gì cũng đã sai rồi phải không ạ? Quá khứ là quá khứ, không thể thay đổi được…Mong vợ và con thày động viên thày nhiều hơn.
Xuân sắp về rồi,thay mặt cả MQ, em kính chúc thày cùng gia đình mạnh khỏe và chấp nhận để sống tiếp, hy vọng cuộc đời sẽ bớt lủng củng hơn…   

12/2010
Hồ Minh Quang