Nhớ tháng 7

Cô gái thanh niên xung phong

Chị như một nhánh Lan rừng
Nở trong tuyến lửa mịt mùng đạn bom
Ngậm ngùi tưởng nhớ sớm hôm
Bâng khuâng trao gửi cả hồn thơ tôi...

Hồ Minh Quang

Chúng ta hãy nhớ lại một ngày tháng 7 nắng gắt ở Đồng Lộc, vào lúc 16 giờ ngày 24-7-1968, tại mặt đường cách Ngã ba Đồng Lộc huyện Can Lộc Hà Tĩnh về phía Nam khoảng 300 m, 10 cô gái thanh niên xung phong tuổi đời từ 17-24 trong khi san lấp hố bom, thông đường đã hi sinh dưới làn bom man rợ của kẻ thù.
Suốt đêm hôm đó và cả ngày hôm sau, đồng đội và nhân dân trong vùng đã đào bới, tìm kiếm thi hài các em, đem về tắm rửa sạch sẽ. Tất cả đều như đang vừa đi vào giấc ngủ dài. Đồng đội đã đặt các em vào khu đồi Bãi Dịa với lòng xót thương vô hạn. Nhưng trong số 10 em, mới chỉ tìm được 9 thi thể , còn thiếu Hồ Thị Cúc, tiểu đội phó. Đồng đội và nhân dân đã làm lễ gọi hồn em. Yến Thanh (tên thật Nguyễn Thanh Bình- cán bộ phụ trách kỹ thuật ngành GTVT) có mặt lúc đó bật khóc, nghẹn ngào viết lên bài thơ: “Cúc ơi”, và bài thơ này được đọc trong lễ gọi hồn. Rồi tới ngày thứ ba, đồng đội mới tìm thấy em trên đồi Trọ Voi cách hố bom cũ chừng 20m trong tư thế ngồi, đầu đội nón, bên cạnh là cái cuốc, 10 đầu ngón tay bị ứa máu và xưng vù vì đang bới đất để tìm đường ra.
Hôm nay, 44 năm đã qua rồi, chúng ta về đây làm lễ kỉ niệm ngày TBLS 27 tháng 7, xin hãy lắng nghe giọng ca nam Quốc Đông trình bày ca khúc "Cúc ơi!" sáng tác của Bùi Hăng Ri, lời thơ Yến Thanh để cảm nhận thật sâu lắng  tiếng gọi nghẹn ngào, vĩnh cửu của đồng đội, của nhân dân, của Tổ quốc khi mất đi những người thân yêu nhất.

(Trích dẫn khi Minh Quang làm MC 7/2012 tại nơi cư trú.
Mỗi lần soạn lời giới thiệu, MQ đều tham khảo trên mạng)

    Tiểu đội đã xếp một hàng ngang

Cúc ơi em ở đâu không về tập hợp?

Chín bạn đã quây quần đủ hết

Nhỏ - Xuân - Hà - Hường - Hợi - Rạng - Xuân - Xanh

A trưởng Võ Thị Tần điểm danh

Chỉ thiếu mình em

(Chín bỏ làm mười răng được!)

Bọn anh đã bới tìm vẹt cuốc

Đất sâu bao nhiêu bọn anh không cần

Chỉ sợ em đau nên nhát cuốc chùng

Cúc ơi! em ở đâu?

Đất nâu lạnh lắm

Da em xanh

Áo em thì mỏng!

Cúc ơi! em ở đâu?

Về với bọn anh tắm nước sông Ngàn Phố

Ăn quýt đỏ Sơn Bằng

Chăn trâu cắt cỏ

Bài toán lớp năm em còn chưa nhớ
    Gối còn thêu dở

Cơm chiều chưa ăn.

Ở đâu hỡi Cúc

Đồng đội tìm em

Đũa găm, cơm úp

Gọi em

Gào em
    Khan cổ cả rồi

 Cúc ơi!

      YẾN THANH